Monday, September 28, 2009

အရင္က စလီဘရစ္တီ၊ အခုေတာ့ ရဖ်ဴဂ်ီ


အရင္က စလီဘရစ္တီ၊ အခုေတာ့ ရဖ်ဴဂ်ီ
ရန္ကုန္သားတာေတ

“ဒီမွာ ဒီမွာ ခင္ဗ်ားက အတုလား အစစ္လား”
“အစစ္ပါဗ်ာ။ ဘာလုပ္မလို႔လဲ၊ ခင္ဗ်ားေမးခြန္းကလည္း ေၾကာက္စရာႀကီး”
“ဘာလဲဗ်၊ ဘာေမးလို႔လဲ ခင္ဗ်ားက ဘာစစ္တာလဲ”
“နတ္အစစ္ေလဗ်ာ၊ လံုးဝေရမေရာဘူး”

ထိုင္း - ျမန္မာနယ္စပ္ ဒုကၡသည္စခန္းတခုေရွ႕တြင္ မေယာင္မလည္ လုပ္ေနသည့္ ဦးရုကၡစိုးကို လူတေယာက္က လာေမးေသာေၾကာင့္ ျပန္ေျဖေနျခင္းျဖစ္သည္။ “ခင္ဗ်ားကို အဲဒါေမးတာမဟုတ္ဘူး .. ဒီမွာ က်ဳပ္နာမည္ မွတ္ထား၊ တာေတတဲ့ … ဒီဒုကၡသည္ စခန္းမွာ ပြဲစားလုပ္တယ္၊ မသိတဲ့သူ မရွိဘူး။ ခင္ဗ်ားကို ကူညီမလို႔ ဒုကၡသည္ အတုလား၊ အစစ္လား ေမးတာ” ဟု ထုိသူက ျပန္ေျပာလိုက္သည္။

႐ုကၡစိုး။ ။ ေၾသာ္ တာေတဆိုတဲ့ နာမည္ကလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားတာပဲ။ အင္းေပါ့ေလ လူတူမရွား နာမည္တူ မရွားေပါ့။

တာေတ။ ။ ကဲပါ .. က်ဳပ္ေမးတာေျဖဦး။ ခင္ဗ်ားက ဒုကၡသည္အတုလား အစစ္လား။

ရုကၡစိုး။ ။ အတုဆိုရင္ ဘာလုုပ္မွာလဲ။ အစစ္ဆိုရင္ေကာ ဘာလုုပ္မွာလဲ။

တာေတ။ ။ အစစ္ဆိုရင္ေတာ့ ခင္ဗ်ား ဒီေနရာကေန ျပန္လစ္ေတာ့။ အတုဆိုရင္ေတာ့ အျမန္ဆံုး တတိယ ႏုိင္ငံ သြားရဖို႔ ကူညီမယ္။

ရုကၡစိုး။ ။ ေၾသာ ဒီလိုလား။ က်ဳပ္က နတ္အစစ္ လူအတု၊ ဒုကၡသည္ေတာ့မဟုတ္ဘူး။ ေပ်ာက္ေနတဲ့ က်ဳပ္ ေဘာ္ဒါေတြကိုလာရွာတာ။

တာေတ။ ။ ဒါလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူမစြမ္းနတ္မပဲ ၾကားဖူးတယ္ .. က်ဳပ္နဲ႔ က်မွပဲ နတ္မစြမ္းလို႔ ပြဲစားမတယ္ ဆိုၿပီး စကားပံုကို ျပင္ရမယ္ထင္တယ္ ဟဲဟဲ။

ရုကၡစိုး။ ။ ဒါကေတာ့ဗ်ာ ... ပြဲစားဆိုတာက ဘယ္ေဒသ ဘယ္ေနရာမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ … မတတ္ႏုိင္တဲ့ကိစၥမွ မရွိတာဘဲ။ လုပ္စမ္းပါဦး ဖိုးရႈပ္နဲ႔ ႂကြက္စုတ္ တဲ့ …။ တေယာက္က ဂ်ာနယ္လစ္ ေယာင္ေယာင္၊ ေနာက္ တေယာက္ ကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးသမားေယာင္ေယာင္၊ NGO ေယာင္ေယာင္္ပါပဲ။ ရုပ္ေတြကလည္း အူေၾကာင္ေၾကာင္နဲ႔ဆိုေတာ့ ရွာရ သိပ္ခက္မယ္ မထင္ဘူး။

တာေတ။ ။ သိပါ့ဗ်ာ …။ အဲဒီလို ေယာင္ေယာင္ေတြကို က်ဳပ္က ေသခ်ာမွတ္ထားတာ။ သူတို႔ကို က်ဳပ္ပဲ စခန္းထဲ သြင္းေပးထားတာေပါ့။

ရုကၡစိုး။ ။ ဘာ … စခန္းထဲ သြင္းတယ္ ဟုတ္လား။ ဘယ္စခန္းထဲ ဘယ္လိုသြင္းထားတာလဲ။

တာေတ။ ။ ေၾသာ္ ... ခင္ဗ်ား ေဘာ္ဒါေတြက တတိယႏုိင္ငံသြားခ်င္တယ္ေလ။ အဲဒီေတာ့ ဒုကၡသည္ စခန္းကေန ထြက္ဖို႔အတြက္ စီစဥ္ေပးထားတာ။ သူတို႔က က်ဳပ္ကို ဒါေပးတယ္ေလ။

တာေတက သူ႔လက္ညႇိဳးႏွင့္ လက္မကို ဝိုင္းျပလိုက္သည္။

႐ုကၡစိုး။ ။ ေနပါဦး။ ဒီေကာင္ေတြက စခန္းထဲဝင္ရေအာင္ သူတို႔က ဒုကၡသည္ေတြမွ မဟုတ္ဘဲ။

တာေတ။ ။ ခင္ဗ်ားႀကီးကလည္း ဒံုးေဝးလုိက္တာ။ သူတို႔က ဒုကၡသည္ျဖစ္စရာမလိုဘူးဗ်။ ဒုကၡသည္ ျဖစ္ခ်င္ဖို႔ပဲလိုတယ္။ တကယ္ဒုကၡသည္ အစစ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုလုပ္ တတိယႏုိင္ငံသြားလို႔ရမလဲဗ်။ ပိုက္ဆံမွ မရွိဘဲ။

ရုကၡစိုး။ ။ မဟုတ္ကဟုတ္ကဗ်ာ။ ဒုကၡသည္ အစစ္ေတြကို တတိယႏုိင္ငံပို႔တာ မဟုတ္ဘူးလား။

တာေတ။ ။ ခက္ပါလား။ ခုေခတ္ကေျပာင္းေနၿပီ။ ဒုကၡသည္ အစစ္နည္းနည္းနဲ႔ ပိုက္ဆံေပးထားတဲ့ ဒုကၡသည္ေယာင္ ေဆာင္ထားတဲ့ သူေတြကို ေရာသမေမႊၿပီး က်ဳပ္တို႔လိုပြဲစားေတြက တတိယႏုိင္ငံ ပို႔ေပးေနတာ။ သေဘာေပါက္။ က်ဳပ္တို႔ရဲ႕ ပြဲစားေဆာင္ပုဒ္ေတာင္ ရွိေသးတယ္။

႐ုကၡစိုး။ ။ ဘာလဲဗ်၊ လုပ္ပါဦး။

တာေတ။ ။ ေခတ္မီသူတုိင္း ဒုကၡသည္လုပ္ၾကသည္ တဲ့။ ဒီေဆာင္ပုဒ္နဲ႔ ေၾကာ္ျငာတာေလ။ ခုဆို ကာစတန္မာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားေနၿပီ။

ထုိစဥ္ သူတို႔နားသို႔ ယုိင္ထိုးယိုင္ထိုးႏွင့္ ေန႔ခင္းေၾကာင္ေတာင္ ဘီယာမူးေနေသာ လူႏွစ္ေယာက္ ေရာက္လာသည္။ ဦး႐ုကၡစိုး ေသေသခ်ာခ်ာ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ဖိုးရႈပ္ႏွင့္ ႂကြက္စုတ္တို႔ ျဖစ္ေနသည္။

႐ုကၡစိုး။ ။ ဟာ … ဖုိးရႈပ္၊ ႂကြက္စုတ္။ ရွာလိုက္ရတာကြာ။ ဘယ္လိုျဖစ္ၾကတာလဲ။

ဖိုးရႈပ္။ ။ ဘယ္လိုမွမျဖစ္ပါဘူး ဦးရုကၡစိုးရဲ႕၊ အေမရိကားသြားခ်င္လို႔ေလ။

ႂကြက္စုတ္။ ။ ဟုတ္တယ္ ခ်င္းမိုင္မွာ ေနရတာ ပ်င္းလာၿပီဗ်။ ဦးရုကၡစိုးေကာ လိုက္ခဲ့ပါလား။ ခ်င္းမုိင္ ရုကၡစိုးမလုပ္နဲ႔ေတာ့၊ ဆန္ဖရန္စစၥကိုရုကၡစိုးျဖစ္ျဖစ္၊ နယူးေယာက္ ရုကၡစိုးျဖစ္ျဖစ္ လုပ္။ ပိုမိုက္တယ္။

ရုကၡစိုး။ ။ ေတာ္ပါကြာ။ ငါ့ဘာသာ ခ်င္းမိုင္မွာပဲ ေအးေအးေဆးေဆး ေနပါရေစ။ ေနစမ္းပါဦး မင္းတို႔က ဘယ္လိုကဘယ္လို ဒုကၡသည္စခန္း ေရာက္လာရတာလဲ။ မင္းတို႔က ဘယ္တုန္းက ဒုကၡသည္ျဖစ္သြားတာလဲ။

ဖိုးရႈပ္။ ။ ဒုကၡသည္ဆိုတာ ပိုက္ဆံေပးရင္ျဖစ္လို႔ရတယ္ေလ ဦးရုကၡစိုးရဲ႕။ ခုဆို ရန္ကုန္မွာ က်န္ခဲ့တဲ့ က်ေနာ္တို႔ ေဆြေတြမ်ိဳးေတြကိုေတာင္ လွမ္းေခၚထားတယ္။ တာေတနဲ႔ညႇိၿပီး ဒုကၡသည္လုပ္ အေမရိကား သြား မလို႔။

ႂကြက္စုတ္။ ။ ဟုတ္တယ္၊ ခ်င္းမိုင္မွာလည္း အေနကမေခ်ာင္၊ ရန္ကုန္မွာလည္း လုပ္စရာ အလုပ္ကမရွိ ဆိုေတာ့ အေမရိကားမွာ ဆူရွီေလး သြားလိပ္မလားလို႔။

တာေတ။ ။ စိတ္ကူးမလြဲနဲ႔ ဦးရုကၡစိုးေရ။ က်ေနာ္ရွိတုန္း ဒုကၡသည္ စာရင္း ေပးခ်င္ေပးထား။ က်ေနာ္လည္း အေျခအေနအရ လုပ္စား ေနရတာ။ ေခတ္မေကာင္းရင္ေတာ့ မိန္းမနဲ႔ ကေလးေခၚၿပီး ဒုကၡသည္ ဝင္လုပ္၊ တတိယႏုိင္ငံလစ္မယ္။

႐ုကၡစိုး။ ။ ေကာင္းပါ့ကြာ။ မင္းတို႔ဟာ မင္းတို႔ေတာ့ ဟုတ္ေနတာပဲ … ဒါဆို ဒုကၡသည္ အစစ္ေတြက ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။

တာေတ။ ။ ေၾသာ္ ဦးရုကၡစိုးကလည္း၊ မခက္တာကို ခက္ေအာင္ လုပ္ေနျပန္ၿပီ။ ဒုကၡသည္ ဆိုတာက အရင္ကတည္း ဒုကၡေတြ ႀကံဳဖူးၿပီးသား၊ ဒုကၡထပ္ေရာက္လည္း ဘာမွမျဖစ္ဘူး၊ ခံႏုိင္ရည္ရွိတယ္ေလ။ နအဖက ႏွိပ္စက္ထားလို႔ ထုသားေပသား က်ေနၿပီ။ သူတုိ႔က အေမရိကား မသြားရလည္း ဘာမွမျဖစ္ဘူး။ ပိုက္ဆံေပးၿပီး ဒုကၡသည္ လုပ္ရတဲ့သူေတြ ခမ်ာသာ သနားစရာ။ သူတို႔က သူေဌးေတြဆိုေတာ့ ဒုကၡလည္း ခံဖူးၾကရွာတာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ စခန္းထဲမွာ ခဏတျဖဳတ္ဒုကၡခံ … ၿပီးေတာ့ အေမရိကား ျမန္ျမန္ပို႔ေပးလိုက္တာေပါ့။

ထိုစဥ္ သူတို႔နားမွ မိတ္ကပ္အေဖြးသားမ်က္ႏွာႏွင့္ ေခါင္းေမာ့ရင္ေကာ့ကာ ေလွ်ာက္သြားေသာ အမ်ိဳးသမီးတဦး ျဖတ္သြားသည္။ ထုိအမ်ိဳးသမီးကို တာေတက ေမးေငါ့ရင္း “သူ႔ကို သိလား” ဟု တီးတိုးေမးလိုက္သည္။

ဖိုးရႈပ္။ ။ ျမင္ဖူးသလိုပဲ၊ ေတာ္ေတာ္ေလး ျမင္ဖူးတယ္။

ႂကြက္စုတ္။ ။ ဟာ … သိတယ္၊ သိတယ္၊ အဲဒါ ျမန္မာျပည္မွာ အရမ္းနာမည္ႀကီးတဲ့ မင္းသမီးေလ။ ဟုတ္တယ္မဟုတ္လား။

တာေတ။ ။ သိပ္ဟုတ္တာေပါ့ဗ်။ ခု က်ဳပ္တို႔ ေဆာင္ပုဒ္အသစ္တခု ထပ္ထုတ္ထားတယ္ … အရင္က စလီဘရစ္တီ၊ ခုေတာ့ ရဖ်ဴဂ်ီတဲ့ … မိုက္တယ္မဟုတ္လား။

႐ုကၡစိုး။ ။ ဟင္ နာမည္ႀကီးမင္းသမီးက ဘယ္လိုလုပ္ ဒုကၡသည္ျဖစ္ေနတာလဲ။

တာေတ။ ။ ေၾသာ္၊ သူက နာမည္ႀကီးဆိုေပမယ့္ အသက္နည္းနည္း ႀကီးေနၿပီဆိုေတာ့ ဒုကၡသည္ လုပ္လိုက္တာေလ။ ၿပီးရင္ အေမရိကားသြားမွာေပါ့။ မင္းသားေတြလည္း ဒီလိုပဲ ဒုကၡသည္ စခန္း ဝင္တာပဲ။ အသက္ငယ္တဲ့ မင္းသမီးေတြကေတာ့ တျခားနည္းနဲ႔ ဒုကၡသည္လုပ္ၿပီး သြားတာေပါ့။

႐ုကၡစိုး။ ။ တျခားနည္းနဲ႔ ဒုကၡသည္ လုပ္တယ္ ဟုတ္လား။ ဘယ္လိုနည္းလဲ၊ လုပ္ပါဦး။

တာေတ။ ။ အဲဒီဘက္မွာလည္း ပြဲစားေတြရွိတာပဲ။ အသက္ငယ္တဲ့ မင္းသမီးေလးေတြက်ေတာ့ ဒီလို ဒုကၡသည္ စခန္းထဲ ဝင္မေနေတာ့ဘူး။ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသားခံယူထားတဲ့ လူပ်ိဳသိုး၊ လူပ်ိဳေဟာင္းႀကီးေတြနဲ႔ ယူၿပီး အေမရိကားသြားၾကတယ္ေလ။

ဖိုးရႈပ္။ ။ ေနပါဦး၊ ေယာက္်ားယူၿပီး အေမရိကားသြားတာနဲ႔ ဒုကၡသည္ ျဖစ္တာ ဘာဆိုင္လို႔လဲ။

တာေတ။ ။ ဒါကေတာ့ စဥ္းစားၾကည့္ေလ။ သူတို႔လည္း သူတို႔နည္း သူတို႔ဟန္နဲ႔ ဒုကၡသည္ ျဖစ္တာပဲ။ မယူခ်င္တဲ့ ေယာက္်ား ရုပ္ဆုိးႀကီးေတြကို ယူရတယ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလို ေက်ာ့ေက်ာ့ေမာ့ေမာ့ေလး ရုပ္ရွင္ မရိုက္ရ ေတာ့ဘဲ ဆူရွီလိပ္ေနရတယ္။ ဒါလည္း ဒုကၡသည္ မဟုတ္ဘူးလား။

ရုကၡစိုး။ ။ အင္း ျမန္မာျပည္ထဲမွာ လူမွ က်န္ပါဦးမလားမသိဘူး။

တာေတ။ ။ ဒါေတာ့ ေမးမေနနဲ႔၊ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ဘယ္သူမွ မေနခ်င္ဘူး။ အကုန္လံုး ႏုိင္ငံျခား ထြက္ခ်င္ၾကတာခ်ည္းပဲ။ အေမရိကားကေတာ့ ဘယ္သူမဆို သြားခ်င္တာ။ အဲဒီေတာ့ က်ဳပ္တို႔လို ပြဲစားေတြ ေထာတာေပါ့ ဟဲဟဲ။

ထိုစဥ္ သူတို႔နားသို႔ လူတဦးခ်ဥ္းကပ္လာသည္။ ပါးစပ္ကလည္း ရႊတ္ရွက္ ဒြတ္ဒတ္မ်ားရြတ္ဆိုလာသည္။

႐ုကၡစိုး။ ။ ဟာ ခ်ိဳကုပ္ဒူးႀကီးပါလား။ ဘယ္လိုက ဘယ္လို ဒုကၡသည္ စခန္းနား ေရာက္ေနတာလဲ။

ခ်ိဳကုပ္။ ။ အုိင္ေဆး အန္ကယ္ ရုကၡစိုး၊ ဝွဴးအာယူ … ေဆာဒီးေဆာဒီး၊ ေဟာင္းအာယူ၊ အိုင္အမ္ ဖိုင္း၊ ေဟာင္းဒူး ယူဒူး ဟဲဟဲ။

ဖိုးရႈပ္။ ။ ဟင္ … ခ်ိဳကုပ္ဒူးႀကီး ဘယ္လိုျဖစ္သြားတာလဲ။

ခ်ိဳကုပ္။ ။ အိုင္ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ဘူးစ္၊ ခု အဂၤလစ္ရွ္ လန္းနင္း လုပ္ေနတာ။

ႂကြက္စုတ္။ ။ ဘာလုပ္ဖို႔ လန္းနင္း၊ အဲ … အဂၤလိပ္စာ သင္ေနတာလဲဗ်။ ခုမွ ေအဘီစီဒီ စသင္ေတာ့ အသက္ႀကီးမွ လက္ေပးသင္တဲ့ ဟိုအေကာင္လို ျဖစ္ေနမွာေပါ့။

ခ်ိဳကုပ္။ ။ အိုး ယူအာေရာင္း … ။ ဒီမွာ ပညာလို အိုသည္မရွိတဲ့။ အသက္ႀကီးမွ လက္ေပးသင္ေတာ့ ဘာျဖစ္လဲ။ အေမရိကားသြားရဖို႔ လိုရင္းပဲဟာ။

႐ုကၡစိုး။ ။ ဟင္ လာျပန္ၿပီတေယာက္ … အေမရိကားတဲ့။

ခ်ိဳကုပ္။ ။ ဟုတ္တယ္ေလ။ က်ဳပ္တို႔ကို ပိတ္ဆို႔ထားေတာ့ အေမရိကားကို သြားခ်င္တုိင္း မသြားရဘူး။ ခု UN စည္းေဝးလုပ္မယ္၊ သြားရမယ္ ဆိုတဲ့အခြင့္အေရးေလးနည္းနည္း ျပန္ဟလာျပန္ေတာ့ ဟို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဆိုတဲ့ သိန္းဂိန္တို႔၊ ဉာဏ္ပ်င္းတို႔က နည္းနည္း မႈတ္တတ္လို႔ သူတို႔ကိုလႊတ္ရတယ္။ မေတာ္တဆ အိုဘားမားက ထမင္းစားဖိတ္လို႔ သြားမိရင္ ေခြးအႀကီး လွည္းနင္းသလို ျဖစ္ေနမွာေလ။ ဝက္ေထာႀကီးလာတုန္းကလည္း အေမရိကန္အဂၤလစ္ရွ္ကို မႊတ္ေနေအာင္ေျပာတတ္ေအာင္ သင္ထားဖို႔ ကပ္မွာသြားေသးတယ္။ ေနာက္တခါ အခြင့္အေရး ေပၚလာလို႔ကေတာ့ ဘယ္သူ႔မွ မလႊတ္ ေတာ့ဘူး၊ ကိုယ့္ဘာသာ သြားဖို႔ အဂၤလစ္ရွ္ လန္းနင္း လုပ္ေနတာ ဟဲဟဲ။

ခ်ိဳကုပ္ဒူးႀကီးဆီက တံေတြးမ်ားစဥ္သြားေသာေၾကာင့္ သူတို႔ မနည္းေရွာင္လိုက္ရသည္။

တာေတ။ ။ အဂၤလစ္ရွ္ လန္းနင္းလုပ္တာေတာ့ ထားပါေတာ့၊ ခု ဒုကၡသည္ စခန္းနားကို ဘာလာ လုပ္တာလဲဟင္။

ခ်ိဳကုပ္။ ။ ဒါလား … အခင္းအက်င္း လာၾကည့္တာေလ။ အေျခအေန မေကာင္းရင္ စခန္းထဲ ဝင္ၿပီး အေမရိကား သြားမလို႔။

႐ုကၡစိုး။ ။ ဟင္ ခ်ိဳကုပ္ဒူးႀကီးကလည္း ဒုကၡသည္ စခန္းထဲ ဝင္မယ္ ဟုတ္လား။

ခ်ိဳကုပ္။ ။ ဟုတ္တယ္ေလ၊ ေမာင္ေကြးတို႔၊ ငမန္းတို႔က အထိန္းရ အသိမ္းရ ခက္ပါဘိသနဲ႔၊ ေတာ္ၾကာ ဟိုေကာင္ဖင္တြန္႔ရဲ႕ ဝဋ္ေတြ ျပန္လည္ေနရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။ အဲဒီေတာ့ ေသခ်ာေအာင္ ဒီဘက္ လမ္းကိုလည္း စံုစမ္းထားရမယ္။ ကဲ ဘယ္ေလာက္ေပါက္လဲ ကိုတာေတ လုပ္ပါဦး။ အလုပ္ျဖစ္မယ္ ဆိုရင္ ေပါက္ေစ်းထက္ ၃ ဆပိုေပးမယ္ဗ်ာ။ ခင္ဗ်ားတို႔ ေၾကာ္ျငာကုိလည္း အရမ္းသေဘာက်တယ္။

တာေတ။ ။ ဘယ္ေၾကာ္ျငာကို သေဘာက်သြားတာလဲ ခ်ိဳကုပ္ဒူးႀကီးရဲ႕။

ခ်ိဳကုပ္။ ။ ေၾသာ္ … အရင္က စလီဘရစ္တီ ခုေတာ့ ရဖ်ဴဂ်ီ ဆိုတဲ့ ေၾကာ္ျငာကိုပါ။ က်ဳပ္လည္း စလီဘရစ္တီ ပဲေလ၊ ေဟာဒီက ဖိုးရႈပ္တို႔ ႂကြက္စုတ္တို႔လည္း စလီဘရစ္တီပဲ၊ ဦးရုကၡစိုးလည္း စလီဘရစ္တီပဲ။ က်ဳပ္တို႔ အားလံုး ဒုကၡသည္ ျဖစ္ခြင့္ရွိတယ္ … ဟုတ္တယ္ မဟုတ္လား။

ခ်ိဳကုပ္ဒူးႀကီး၏ စကားအဆံုးတြင္ ဦး႐ုကၡစိုးႀကီး စိတ္ပါလာၿပီး “ဒီေလာက္ေတာင္ျဖစ္တာ က်ဳပ္လည္း ဝါရွင္တန္ ရုကၡစိုးပဲ လုပ္ေတာ့မယ္ဗ်ိဳ႕၊ ကဲ ကိုတာေတေရ ဘယ္ေလာက္ေပါက္လဲ၊ ဘယ္လိုေပးရမလဲ၊ ဒုကၡသည္ အစစ္တေယာက္ ေနရာမွာ ခ်င္းမုိင္ရုကၡစိုး ဆိုၿပီး စာရင္းထည့္လိုက္ေပေတာ့။ အေမရိကားကို မတိန္းမေစာင္း ဘိန္းေဗာင္းနဲ႔ အျမန္ဆံုး လစ္ေတာ့မယ္ … ပလို႔ … ဂ်ိ” ဟူ၍ ေရရြတ္လိုက္ ေလေတာ့သည္။ ။

http://www.irrawaddy.org/

ဒုကၡသည္ ေမွာင္ခိုေစ်းကြက္


ဒုကၡသည္ ေမွာင္ခိုေစ်းကြက္
Monday, 28 September 2009 19:29 အဲလက္စ္ အယ္လ္ဂ်ီး

၂၀၀၅ ခုႏွစ္၊ ဒုကၡသည္မ်ား တတိယႏိုင္ငံတြင္ အေျခခ်ေရး အစီအစဥ္ အစပ်ိဳးခ်ိန္မွစ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းမွ ဒုကၡသည္ စခန္းသို႔ ၀င္ေရာက္အေျခခ် ခိုလႈံလိုသူမ်ား၊ ထိုမွတဆင့္ တတိယႏိုင္ငံမ်ားသို႔ သြားေရာက္ အေျခခ်လိုသူမ်ားအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးမည့္ ၾကားပြဲစား ကြန္ရက္မ်ား ထိုင္း ျမန္မာနယ္စပ္ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕တြင္ ရွိလာခဲ့သည္။

ဤေမွာင္ခိုေစ်းကြက္ေၾကာင့္ ေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ်ေရး သတ္မွတ္စံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ မေလ်ာ္ညီသူမ်ားစြာ ႏိုင္ငံရပ္ျခားသို႔ ေရာက္သြားခဲ့ၾကသည္။

မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ ပတ္၀န္းက်င္ရွိ အဓိက ဒုကၡသည္စခန္းႀကီး ၃ ခုတြင္ ေနထိုင္ေနသူမ်ား၊ ေျပာင္းေရႊ႕ အေျခခ်ေရးကို ေစာင့္ဆိုင္းေနၾကသူမ်ားက “ဒုကၡသည္အတုမ်ား” ၀င္ေရာက္လာမႈအေပၚ ေစာဒကတက္ ေ၀ဖန္လာၾကသည္။ သူတို႔က ကာလၾကာရွည္ ေစာင့္ဆိုင္းေနခဲ့ၾကရေသာ္လည္း ဒုကၡသည္အတုမ်ားက ပို၍ေစာစီးစြာ ႏိုင္ငံရပ္ျခားသို႔ ထြက္သြားႏိုင္ၾကသည္ ဟု လူအမ်ားက ဆိုေနၾကသည္။

“ဒုကၡသည္အတုေတြ အမ်ားႀကီး စခန္းထဲ ေရာက္လာတာကို ေတြ႔ရတယ္။ သူတို႔က ပြဲစားေတြ၊ စခန္းအာဏာပိုင္ေတြကို ေငြေပးထားၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔က အရင္ထြက္သြားလို႔ရတယ္”ဟု ဒုကၡသည္ တဦးျဖစ္သူ ကိုဘိုဘိုက ေျပာသည္။

ကိုဘိုဘိုသည္ ျမန္မာစစ္တပ္က ေျမယာမ်ားကို သိမ္းပိုက္လိုက္မႈေၾကာင့္ မြန္ျပည္နယ္မွေန၍ ဒုကၡသည္စခန္းသို႔ ေရာက္လာသူျဖစ္သည္။

“ပြဲစားေတြက ဒုကၡသည္အတုေတြကို စခန္းထဲသြင္းလာၾကၿပီး သူတို႔ပဲ အရင္ ထြက္သြားခြင့္ ရတာေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က ပိုၾကာၾကာ ေစာင့္ရေတာ့မယ္။ လံုး၀ တရားမွ်တမႈ မရွိဘူး။ က်ေနာ္တို႔က စခန္းထဲမွာ ဘာမွ မရွိဘဲေန ေနရတဲ့အခ်ိန္မွာ သူတို႔က စီးပြားေရးလုပ္ငန္း မပ်က္ဘဲ ဆက္လုပ္ႏိုင္ၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ ျမ၀တီကေန ရန္ကုန္ေတာင္ ျပန္လိုက္ေသးတယ္” ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။

လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္က ဒုကၡသည္အတုမ်ားစြာ ႏိုဘိုးဒုကၡသည္ စခန္းတြင္းသို႔ ေရာက္လာခဲ့ၾကၿပီး ယခုလ အတြင္းတြင္ပင္ ၂၇ ဦး ထပ္မံ ေရာက္ရွိလာခဲ့ေၾကာင္း ပလတ္ ဟု ေခၚၾကသည့္ စခန္းအာဏာပိုင္ ထိုင္းအရာရွိႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေနသူ ပြဲစား ၂ ဦးရွိေၾကာင္း၊ သူတို႔က လူမ်ားကို စခန္းတြင္း ေခၚသြင္းလာၿပီး ႏိုင္ငံျခားသို႔ အျမန္ထြက္ရေလေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးေနၾကေၾကာင္း ေျပာျပသည္။

စခန္းအာဏာပိုင္မ်ားက ၾကားပြဲစားမ်ားႏွင့္ တက်ိတ္တည္း တဉာဏ္တည္း လက္တြဲလုပ္ေနၾကၿပီး ျခစားမႈ အႀကီးအက်ယ္ ရွိေနေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံျခား အေျခခ်ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ လူစားထိုး အတုျပဳလုပ္မႈ အမ်ားအျပားရွိေနၾကာင္း ၾကားသိရသည္။ ပြဲစားမ်ားက ပလတ္ ကို ေငြေပး၍ ဒုကၡသည္အျဖစ္ တရား၀င္ လက္ခံႏိုင္စရာ အေၾကာင္းမရွိသူမ်ားအား စခန္းတြင္း ၀င္ေရာက္ခြင့္ရရန္ ႀကိဳးပမ္းေပးေၾကာင္း စခန္းရွိ ဒုကၡသည္မ်ားက ေျပာျပသည္။

မသမာသူ ျမန္မာပြဲစားမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေမွာင္ခိုေစ်းကြက္ျဖစ္ေပၚလာၿပီး စခန္းအတြင္း ေငြမွေငြ ျဖစ္ေနသည္။ အသစ္ ေရာက္ရွိလာၾကသူမ်ားအဖို႔ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားအတြင္း ဆင္းရဲက်ပ္တည္းစြာ ေနထိုင္ရုန္းကန္ ေနၾကရသည္။

“က်ေနာ္တို႔က စခန္းထဲ ၀င္လို႔မရဘူး။ က်ေနာ္တို႔မွာ ဘာစာရြက္စာတန္းမွလည္း မရွိဘူး။ က်ေနာ္တို႔က အခုမွ ေထာင္က လြတ္လာၾကတာ”ဟု ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕သို႔ ယခုမွ ေရာက္လာသူ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း ကိုသန္းက ေျပာသည္။

သူက ၁၉၈၈ လူထုအံုႂကြမႈႀကီးတြင္ ပါ၀င္ခဲ့မႈေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္ အႏွစ္ ၂၀ က်ခံရၿပီး ျပန္လြတ္လာရံုမွ် ရွိေသးသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း အနာဂတ္အတြက္ လမ္းမျမင္ေတာ့သည့္အေလ်ာက္ ကိုသန္းက ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ထြက္လာၿပီး အက်ဥ္းေထာင္အတြင္း သူကုန္ဆံုးခဲ့ရသည့္ အခ်ိန္မ်ားအတြက္ တတိယႏိုင္ငံ ေျပာင္းေရႊ႕ကာဘ၀သစ္ထူေထာင္ အေျခခ်ရန္ စဥ္းစား ထားသည္။

ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ျဖစ္ခဲ့ဖူးသူ ကိုသန္းအဖို႔ မိသားစုပါအတူေခၚ၍ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ထြက္လာရာ၊ ဒုကၡသည္စခန္းသို႔ ၀င္ေရာက္ခြင့္ရေရးပင္ အခက္ၾကံဳေနရသည္။ အကယ္၍ ကားတစီးငွားစီး၍ ဒုကၡသည္စခန္းသို႔ သြားသည္ထားဦး၊ ထိုင္းရဲမ်ားက ဖမ္းဆီးႏိုင္သည္။ ကံမေကာင္းပါက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္ပို႔ခံရႏိုင္သလို၊ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ေရးအတြက္ ေငြအေျမာက္အမ်ား လာဘ္ထိုးရဖြယ္လည္း ရွိေနျပန္သည္။

ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္အရဆိုလွ်င္ ဒုကၡသည္အတုမ်ားက စခန္းတြင္း ခိုလႈံခြင့္ရေရး အေၾကာင္းျခင္းရာ ေသေသခ်ာခ်ာ မရွိေသာ္လည္း၊ သူတို႔ခရီးစဥ္အတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားခ်ိန္ ရသည္။ ေငြေၾကးအလံု အေလာက္ ျပင္ဆင္စုေဆာင္း ထားႏိုင္သည္။ စခန္းတြင္းေရာက္ပါကလည္း ပါလာသမွ်ေငြေၾကးျဖင့္ သူတို႔ ၾသဇာ အဆင့္အတန္းကို ၀ယ္ယူႏိုင္ၿပီး ဒုကၡသည္ အစစ္မ်ားထက္ ပို၍ ေကာင္းေကာင္းေန၊ ေကာင္းေကာင္းစားကာ သံုးႏိုင္ၾကသည္။ ဤအေျခအေနေၾကာင့္ စခန္းတြင္း တင္းမာမႈမ်ား၊ မေက်နပ္မႈမ်ား ျဖစ္လာရသည္။

“ဒုကၡသည္ေတြမွာ ေငြရွာေဖြခြင့္၊ သူတို႔ဘ၀ကို ပိုမိုတိုးတက္ေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခြင့္ ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္ယံုၾကည္ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခြင့္အေရးသမားေတြက ေငြနဲ႔ေပါက္ စခန္းထဲကို ေရာက္လာၾကၿပီး အိမ္ေကာင္းေတြယူ၊ ရိကၡာခြဲတမ္းေတြ ယူေနတာေတာ့ မတရားဘူး ထင္ပါတယ္။ အရာရာကို စြန္႔လႊတ္ခဲ့ရတဲ့ ဒီမိုကေရစီ တိုက္ပြဲ၀င္ေတြကေတာ့ ဘာမွ မရၾကဘူး” ဟု မဲလစခန္းတြင္ ေနထိုင္ေနသည့္ ေနာက္ထပ္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားတဦးျဖစ္သူ ကိုေက်ာ္ႀကီးက ေျပာသည္။

သို႔ေသာ္ျငား ပြဲစားမ်ား၏ ေဖာက္သည္ ဒုကၡသည္အတုမ်ားသည္လည္း ေငြဆံုးရသည့္ အျဖစ္မ်ားရွိသည္။ အမ်ားစုက ျမန္မာႏိုင္ငံ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းမွ လြတ္ရာလြတ္ေၾကာင္း နည္းလမ္းရွာႀကံ ၾကသူမ်ား ျဖစ္ၿပီး လြယ္လြယ္ကူကူႏွင့္ ကိစၥၿပီးလိမ့္မည္ ထင္ၾကေသာေၾကာင့္ ယင္းသုိ႔ လိမ္ညာခံၾကရျခင္း ျဖစ္သည္။

ထိုသူမ်ားမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္သည့္အခါ တမ်ဳိးႀကံဳၾကရေတာ့သည္။ သူတို႔ကို ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ထားပစ္ခဲ့ၿပီး ပြဲစားမ်ားက ထြက္ေျပးသြားၾကသည္။ ခိုလႈံခြင့္ရရန္ အေၾကာင္းကလည္း မခိုင္လံု၊ ျမန္မာႏိုင္ငံျပန္ရန္ ေငြေၾကးလည္း မရွိေတာ့ေသာ အေျခအေနတြင္ ဤသို႔ လိမ္ညာခံရသူ လူအမ်ားက အားကိုးမဲ့ ညိႇဳးငယ္ေနၾကရသလို၊ ေၾကာက္ရြံ႔စိုးရိမ္၍လည္း ေနၾကရသည္။ ဤျပႆနာကို တင္ျပမိေသာေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ၾကရသူမ်ားလည္း ရွိသည္။ စခန္းမွ ႏွင္ထုတ္ခံၾကရ သူမ်ားလည္း ရွိခဲ့သည္။

တခ်ဳိ႕ျဖစ္ရပ္မ်ားတြင္ ပြဲစားမ်ားက ဒုကၡသည္အစစ္မ်ား၏ ႏိုင္ငံရပ္ျခား အေျခခ်ေရးကိစၥကို ေႏွာင့္ေႏွးေစရံုမွ်သာမက၊ ထိုသူမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို ခုိးယူ အလြဲသံုးစားျပဳ ခံရမႈမ်ားလည္း ႀကံဳေတြ႕ၾကရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္တပ္ဦး (ABSDF) အဖြဲ႔၀င္ေဟာင္း တဦးျဖစ္ၿပီး လက္ရွိ မဲေဆာက္တြင္ ေနထိုင္သူ ကိုျမတ္သူက သူ၏မိတ္ေဆြတခ်ဳိ႕မွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ အေျခခ်ရန္ လက္ခံထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္တြင္မွ ကပ္၍ သူတို႔ကို သြားခြင့္မျပဳေတာ့ဟု အာဏာပိုင္မ်ားက တားျမစ္ေၾကာင္း ျပန္ေျပာျပသည္။

“ထြက္ခါနီးက်ေတာ့ သူတို႔အရာရွိေတြနဲ႔ ေတြ႔ရတယ္။ သူတို႔နာမည္ေတြနဲ႔ စာရင္းသြင္းထားၿပီးသား ျဖစ္ေနတဲ့ တျခားသူေတြက တတိယႏိုင္ငံမွာ အေျခခ်ေနၾကၿပီးသား ျဖစ္ေနၿပီလို႔ ေျပာတယ္။ သူတို႔က အစစ္အမွန္ပါ ဆိုတာကို သက္ေသျပဖို႔ လုပ္ၾကေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူအရာရွိေတြက ျငင္းပယ္လိုက္ၿပီး ေမွာင္ခိုေစ်းကြက္ ရွိေနၿပီလို႔ ေျပာတယ္တဲ့” ဟု သူက ဆိုသည္။

လူစားထိုး အတုလုပ္ အေယာင္ေဆာင္မႈ ျပႆနာမ်ား ရွိတတ္ေၾကာင္းကို ျပန္လည္အေျခခ်ေရးကိစၥ ေဆာင္ရြက္ေနၾကသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက အသိအမွတ္ ျပဳထားၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဤျပႆနာကို မည္သူတို႔က ခြင့္ျပဳေနၾကသည္၊ မည္သို႔ ျဖစ္ေစႏုိင္သည္ ဆိုသည္ကိုေတာ့ ဆက္လက္ ေတြးဆရန္သာ ရွိေတာ့သည္။

“လူစားထိုးတာက တကယ့္ျပႆနာႀကီး တခုပါပဲ” ဟု အမည္မေဖာ္လိုသူ ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရံုး UNHCR ၀န္ထမ္းေဟာင္း အမ်ဳိးသမီးတဦးက ရွင္းျပသည္။ “ဒီကိစၥေနာက္ကြယ္မွာ ဘယ္သူ ရွိေနတယ္ဆိုတာ ဘယ္သူမွ ေသခ်ာ မသိဘူး။ ေသခ်ာတာကေတာ့ တခ်ဳိ႕ UNHCR၀န္ထမ္း ေတြ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနၾကတယ္ ဆိုတာပါပဲ။ သူတို႔က စခန္းထဲမွာ အာဏာရွိသလို၊ ဒီကိစၥေတြ အေပၚမွာလည္း သူတို႔ပဲ ႀကီးၾကပ္ေနၾကရတာ" ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။

“ဒီျပႆနာက ကိုင္တြယ္ဖို႔လည္း ခက္တယ္၊ လူေတြက တိုင္ၾကားဖို႔ဆိုရင္ အလြန္ေၾကာက္ေနၾကတယ္။ အမွန္တကယ္ ျခစားေနတဲ့ သူကို တိုင္ၾကားဖို႔က်ေတာ့လည္း ဘယ္သူဆိုတာ စခန္းထဲက ရွိေနတဲ့သူေတြက မသိၾကဘူး။ ေနာက္ပိုင္း တိုင္တဲ့သူကို သိသြားမွာကိုလည္း သူတို႔က ေၾကာက္ေနၾကျပန္တယ္”ဟု ၎က ဆိုသည္။

“ဒါေတြ ရပ္တန္းက ရပ္သင့္ၿပီ။ ကိစၥတခုျဖစ္တိုင္းမွာ သူတို႔က ဒုကၡသည္အစစ္တေယာက္ ရရမယ့္ ႏိုင္ငံျခားမွာ အေျခခ် ေနထိုင္ခြင့္ အခြင့္အေရးကို လုယူလိုက္တာပဲ” ဟု သူက ျဖည့္စြက္ေျပာသည္။

မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ ၀န္းက်င္ရွိ ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခခ် အလုပ္သမားမ်ား အသိုင္းအ၀န္းကမူ UNHCR ၀န္ထမ္းမ်ား အေနႏွင့္ လူပြဲစား ေမွာင္ခိုကိစၥတြင္ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနၾကေၾကာင္း ကာလၾကာရွည္ကပင္ စြပ္စြဲ ေျပာဆိုေနခဲ့ၾကသည္။ သက္ေသျပရန္ အေထာက္အထား မရွိေသာ္လည္း၊ လူအမ်ားစုက မည္သူ႔ကို ေငြေပးလွ်င္ တတိယႏိုင္ငံ အေျခခ်ေရးကိစၥ ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု သိေနၾကသည္။

“ခင္ဗ်ားမွာ ပိုက္ဆံရွိရင္ေတာ့ လုပ္ရတာ ပိုလြယ္တာေပါ့” ဟု ယခင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း ျဖစ္ခဲ့ဖူးၿပီး ယခုအုန္းဖ်ံ ဒုကၡသည္စခန္း၌ ေနထိုင္သူ ကိုမ်ဳိးသိန္းက ေျပာသည္။ “ခင္ဗ်ားက ဒုကၡသည္အစစ္ ျဖစ္ျဖစ္၊ မျဖစ္ျဖစ္ ပြဲစားကတဆင့္ UNHCR က ၀န္ထမ္းကို ဆက္သြယ္ၿပီး ပိုက္ဆံေပးလိုက္၊ ခင္ဗ်ားေလွ်ာက္လႊာကို တခါတည္း လက္ခံလိုက္မယ္၊ ၿပီးေတာ့ ခင္ဗ်ားကို အေမရိကန္ ပို႔ေပးလိမ့္မယ္” ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။

ဘန္ေကာက္အေျခစိုက္ UNHCR ၏ ေဒသဆိုင္ရာရံုးမွ အႀကီးတန္း လူထုဆက္ဆံေရးအရာရွိ ကစ္တီ မက္ကင္းေဆးကို ဧရာဝတီ မဂၢဇင္းက ထင္ျမင္ခ်က္ ေတာင္းရာ ၎က ဤသို႔စြပ္စြဲေျပာဆိုေနမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေလးအနက္ ထားေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။

“အတုလုပ္ လိမ္လည္တာေတြ၊ က်မတို႔၀န္ထမ္းေတြက အလြဲသံုးစားလုပ္ေနတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သည္းညည္းခံႏိုင္မႈ အတိုင္းအတာ 'သုည' ေပၚလစီကို ခ်မွတ္ထားပါတယ္” ဟု သူကဆိုခဲ့သည္။

ဤသို႔ ျပႆနာမ်ား ရွိေနေသာ္လည္း ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ ဒုကၡသည္မ်ား ျပန္လည္အေျခခ်ေရး လုပ္ငန္းမွာ ကမၻာေပၚတြင္ အေအာင္ျမင္ဆံုး လုပ္ငန္းတခုျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

အန္ဂ်ီအို လုပ္သားတဦးကလည္း “ဒီမွာ ေဆာင္ရြက္ေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ လုပ္ငန္းေတြကေတာ့ အတိုင္းမသိပါပဲ။ လူေတြကို တကယ္ပဲ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္နဲ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ အေျခခ်ေပးေနပါတယ္။ တတိယႏိုင္ငံေတြမွာ အေျခခ်ဖို႔ ပို႔ေပးခဲ့သူ ၄၀၀၀၀ ေလာက္ ရွိေနပါၿပီ။ စခန္းထဲမွာ က်ပ္တည္းေနရတဲ့ ဘ၀မ်ဳိးကေန သူတို႔ရဲ႕ အေျခခံ အခြင့္အေရးေတြ၊ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ခံစားေနႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ အေျခခ်ေနၾကပါၿပီ” ဟု ဆိုခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္လည္း ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားထဲတြင္ ဆင္းရဲဒုကၡ ဆက္လက္ ႀကံဳေနၾကရသည့္ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ား၊ စစ္ပြဲမ်ားအတြင္း နစ္နာဆံုးရႈံးခဲ့ၾကရသူမ်ား ရွိေနေသးၿပီး ဒုကၡသည္အတုမ်ားေၾကာင့္ သူတို႔နစ္နာ ေနၾကရသည္ဟု ခံစားေနၾကရဆဲ ျဖစ္သည္။

“ဒုကၡသည္အစစ္ေတြက စခန္းထဲက်န္ေနရစ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ဒုကၡသည္ အတုေတြက က်ေနာ္တို႔ခံစားရမယ့္ အခြင့္အေရးေတြကို ခိုးယူသြားခဲ့ၾကတယ္။ ပြဲစားေတြကိုပဲ အျပစ္ဆိုၾကရေတာ့မွာပဲ”ဟု ကိုမ်ဳိးသိန္းက စိတ္ပ်က္စြာ ညည္းညဴသည္။

ALEX ELLGEE ေရးသားသည့္ Resettlement—the Black Market ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပပါသည္။
http://www.irrawaddy.org/

Thursday, September 17, 2009

Resettlement—the Black Market


Resettlement—the Black Market
By ALEX ELLGEE


MAE SOT — Since 2005, when resettlement began, a network of brokers has evolved to assist individuals from Burma who wish to enter the refugee camps and resettle in a third country.

The black market business has helped many to escape Burma— but not always the people who fit the criteria and need resettlement the most.

Residents at the three main camps around Mae Sot, who are waiting for resettlement, blame the influx of “fake applicants” for the long delays they endure. Many claim that the “pseudo-refugees” leave the camps first, deferring the resettlement of real applicants.

“I see many fake refugees coming into the camp. They pay the brokers and the camp authorities. Then they get resettled first,” said Bo Bo, a resident at Nu Po camp.

He explained how he came to the camp in a large group from Mon State where their land was stolen by Burmese government forces. As farmers, they had been stripped of their entire livelihood. So, with nothing left, they fled to the border.

“We have to wait longer because the brokers help the fake refugees into the camp and they leave first. It’s not fair on us, We remain in the camp with nothing while they continue to run their businesses, often returning to Myawaddy and Rangoon,” he said.

Bo Bo claimed that many fake applicants entered Nu Po camp last year and that 27 had already arrived this month [September]. He explained that two brokers are working in conjunction with the palat (camp coordinator) to get people into the camp and sent quickly to a third country.

It has been alleged that the camp authorities are working in cahoots with the brokers and have become immersed in the corruption and fraud that has sprung up around the resettlement process. Residents claim that brokers pay the palat for their clients’ entrance to the camp, allowing people with no valid refugee claim to enter.

As a result of the black market which unscrupulous Burmese brokers have developed, money has become so important in the camps that new arrivals find it very difficult to settle into their new lives as refugees in Thailand.

“We can’t get into the camp because we have no documents and we were just released from prison,” said Ko Than, a recent arrival in Mae Sot on the Thai-Burmese border.

Having just finished a two-year sentence for his part in the 1988 protests, and deciding he had no future in Burma, Ko Than came to Thailand to apply for a new life in a third country where he could make up for the time he lost while in prison.

For ex- political prisoners like Ko Than, coming to Thailand with their families and getting safely to the refugee camps is difficult. If they go by taxi they run the risk of being arrested by the Thai police and either sent back to Burma or paying heavy bribes.

In contrast, the bogus refugees, who have traveled to Thailand without a solid refugee claim, have time to prepare for their trip well in advance and save up the necessary amount of cash. Once in the camp, their money will buy them influence and ultimately a better life than the real asylum seekers—and that creates tension and grievances in the camps.

“I do believe that refugees have the right to make money and better their lives, but it’s not fair that opportunists are allowed to buy their way into the camp and take the good homes and rations— more than the democracy activists who have given up everything,” said Kyaw Gyi, a resident of Mae La camp and former political prisoner.

However, not only are “real” refugees losing out as a result of the broker networks, but also the brokers’ customers—the bogus refugees—who often end up stranded in the camps. Many use their life savings to flee the economic woes of Burma, having been promised an easy trip to the West.

Once in Thailand though, it’s often a different story— they’re left in the camp while the brokers flee. With no realistic case for asylum—or any money to get back to Burma—many are left powerless and afraid.

Those who do complain find themselves in trouble and sometimes are evicted from the camp by the camp authorities.

In some cases, the brokers don’t just cause delays in the resettlement of refugees, they steal their chances of it.

Myat Thu, a former All Burma Students Democratic Front (ABSDF) member based in Mae Sot, told The Irrawaddy how friends of his had been accepted to go to the United States but were told at the last minute that they couldn’t go.

“When it came around to leaving, they met with officials who told them people registered with their names had already been resettled in a third country,” he said. “When they tried to prove who they were, the administrators just shrugged and said, ‘That’s the black market.’”

The issue of identity theft has been accepted by resettlement agencies, but people continue to speculate who and what has allowed this problem to occur.

“Substitution is a major problem,” explained a former UNHCR worker who wished to remain anonymous. “No one is sure who is behind it, but it’s very possible that some UNHCR staff members are involved—they have power in the camps and oversee what goes on.

“It’s hard to tackle because everyone is too scared to complain. People in the camps don’t know if they are complaining to the actual people who are involved in the corruption and are worried that everyone will find out,” she said.

“It needs to be stopped though. Every time it occurs they are robbing the real refugees of their chance to resettle,” she added.

The refugee and migrant worker communities in and around Mae Sot have long accused UNHCR staff of being involved in the broker network. There’s no evidence to prove it, but many say they know people who have paid staff to arrange resettlement.

“If you have money the process is a lot easier,” said Ko Myo Thein, a former political prisoner and resident at Umpiem camp. “You can use a broker who will hand money over to staff at the UNHCR, whether you are a real refugee or not. Then your application will be accepted and you will be sent over to America.”

Speaking to The Irrawaddy on Thursday, Kitty McKinsey, the UNHCR senior regional public information officer in Bangkok, said the agency takes the allegations very seriously. “We have a zero tolerance policy on fraud and misbehavior of any of our staff,” she said.

Despite the problems, the resettlement process on the Thai-Burmese border continues to be one of the most successful in the world.

As one NGO worker put it: “The work which has been done here is unprecedented. People are being resettled extremely quickly. There are around 40,000 who have already been resettled in third countries where they are enjoying fundamental rights and freedom from confinement in the camps.”

However, there are still activists, former political prisoners and victims of conflict, languishing in the refugee camps feeling that they have lost out to bogus refugees.

Ko Myo Thein expressed this frustration, saying: “The real refuges remain in the camps, while fake refugees rob them of the happy new lives they deserve. The broker network is to blame for this.”

A

B

C

The Kitchen မီးဖိုေခ်ာင္